VÀI NÉT VỀ

CỘNG ĐOÀN NỮ VƯƠNG
Minden

Sơ Lược Quá Trình Hình Thành và Phát Triển
Của Cộng Đoàn Công Giáo Người Việt Nam Tỉnh Minden và Vùng Phụ Cận

I. DUYÊN NỢ

Người Việt Nam chúng ta khi muốn diễn tả „Duyên“ và „Nợ“ trong tương quan con người với nhau, thường hay nói: „Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ, Vô duyên đối diện bất tương phùng“ - Có duyên nợ theo ý trời thì ắt sẽ gặp nhau, gắn bó cùng nhau, nhưng khi đã không có duyên, mà cũng chẳng nợ nần gì nhau thì có diện „đối diện“ hằng ngày vẫn chẳng thể gặp nhau, tương quan gì với nhau. Cuộc gặp gỡ giữa Cha Giuse Nguyễn Trung Điểm với người Việt Nam Công Giáo tỉnh Minden khác nào như „Duyên nợ“ đã xảy ra hơn 20 năm nay rồi vậy!!!

Mùa hè 1980, hai mươi người Việt Nam đầu tiên đặt chân lên tỉnh Minden. Trong số đó có 18 Kitô hữu Công Giáo, gồm 17 giáo dân và thầy Vũ Xuân Huyên, mà hiện nay thầy đã là Linh mục. Sau nhiều ngày lênh đênh trên biển, cũng như đã trải qua thời gian tạm cư trên các đảo, mọi người rất vui mừng, vì mình đã đến được đất nước tự do. Vùng đất mới này được coi như là quê hương thứ hai của những người rời xa quê hương, tìm lẽ sống cảm thấy đỡ mủi lòng vì phải mang thân phận lạc loài. Thế nhưng, mọi điếu mới lạ và tốt đẹp trong cuộc sống mới không thể nào bù đắp đưọc những gì mình yêu quí nhất, gắn bó bao năm đang còn lại ở quê nhà, mà nay đã thật xa, xa tất cả và xa vĩnh viễn - xa quê cha đất tổ, xa những giờ phút được quây quần đọc kinh cầu nguyện với mọi người thân trong những ngôi thánh đường quen thuộc, dẫu còn cũ kỷ, nghèo nàn nhưng thật ấm cúng và linh thiêng. Ai đó, có một lần xa quê hương mới có thể hiểu được nỗi niềm của chúng tôi lúc bấy giờ. Và rồi thời gian cứ trôi qua trong nỗi nhớ thương, chen cả tiếc nuối kia sau những giờ làm việc, học tập vì kế sinh nhai nơi đất khách quê người. Nơi những tâm tư tình cảm đó của 17 anh chị em giáo dân Công Giáo Việt Nam chúng tôi như ươm đầy khát vọng mà ý Trời đã định như duyên nợ.

Đúng vậy, vào những ngày đầu năm 1981, địa phận P-E có tổ chức cuộc gặp gỡ cho người ngoại kiều đang sinh sống trong vùng Trung và Bắc Đức. Trong dịp này Cha xứ tỉnh Minden cho thuê một chiếc xe bus để chở người Việt Nam về Paderborn dưới sự hướng dẫn của cha Wowember phó xứ. Ngài cùng mọi người phấn khởi tiến về Đại hội với nhiều hy vọng. Trong lúc tham dự thánh lễ không ai bảo ai, nhưng trên khuôn mặt của tất cả mọi người đều hiện rõ nét vui mừng, khi nhìn thấy sự hiện diện của một Linh mục Việt Nam cùng Đồng tế với các Linh Mục Đức, „Cha Giuse Nguyễn Trung Điểm“ và sự tham dự của tu sĩ Phật Giáo „ Đại Đức Thích Như Điển“ trên gian cung thánh.

Sau thánh lễ ông Vũ Viết Thắng đến làm quen với Cha Trung Điểm, đồng thời trình bầy nỗi khó khăn và sự mong ước của những người Việt Nam Công Giáo ở Minden, xin Cha quan tâm. Với nụ cười thật phúc hậu của vị mục tử, Ngài khẽ gật đầu. Và rồi giây phút thật ngắn ngủi, nhưng thật quan trọng đó của „duyên nợ“ đã đi vào lịch sử của CĐ Minden. Trên chuyến xe trở lại Minden, trên khuôn mặt mọi người như ngời lên niềm vui của ngày gặp gỡ của những người cùng chung cảnh ngộ như „duyên nợ“. Niềm vui phấn khỏi đó được nhân lên gấp bội trong từng đôi mắt, nơi mỗi nụ cười khi nghe ông Thắng cho biết cha Điểm sẽ đến Minden.

Mọi người mong Cha đến từng ngày. Và rồi Thánh Lễ đầu tiên của „duyên nợ“ đã diễn ra hôm đó thắm đượm duyên trời và nợ tình thương giữa những con người cùng xa quê hương. Sau Thánh Lễ Cha con quây quân tâm sự cho thỏa nỗi niềm mong ước lâu nay. Niềm vui của chúng tôi hôm ấy không thể kéo dài hơn, dù rất muốn, vì Cha phải chia tay trở về nhiệm sở của Ngài.

Thế rồi, vào ngày 26.09.1981, Thánh Lễ thứ hai được cử hành trong bầu khí vui tươi và hạnh phúc vì duyên nợ mới của hai đôi Tân Hôn khấn hứa yêu thương, chung thuỷ với nhau theo tinh thần của người Kitô hữu Công Giáo dưới sự chứng giám của Cha Trung Điểm thay mặt Giáo Hội, và trước sự tham dự của mọi người, dù Ngài chưa là chủ chăn chính thức của chúng tôi. Duyên mới của con người đã dậy men từ nợ „thiên lý“ ngày càng nồng và ấm hơn bởi thỉnh thoảng Cha lại trở về Minden để dâng thánh lễ. Cũng từ đó Cha Giuse Nguyễn Trung Điểm trở thành món quà quí của Thiên Chúa Ngài trao ban cho chúng tôi. Qua cha Giuse Nguyễn Trung Điểm các gia đình Việt Nam Công Giáo không còn cảm thấy bơ vơ. Đàn chiên đã có chủ chăn, mặc dù không được chăm nom thường xuyên, nhưng tinh thần mọi người rất thoải mái, vì biết rằng từ nay sẽ không còn gặp khó khăn trong lúc chu toàn tham dự các Bí tích, vì bất đồng và chưa thạo ngôn ngữ.

Thời gian cứ thế trôi qua như sự vô tình của định luật, khoảng đầu năm 1982, cha trở lại Minden dâng thánh lễ và đề nghị trong các gia đình Việt Nam, nên cử ra một người làm đại diện để Cha tiện việc liên lạc hơn.

Cha Giuse Nguyễn Trung Điểm, về dâng thánh lễ cho các gia đình Công Giáo ở Minden từ năm 1981 đến 1983. Vào năm 1982, theo lời yêu cầu của Cha, mọi người chúng tôi đã chọn ông Lê Công Răng tạm thời làm trưởng nhóm, đứng ra liên lạc cũng như nhận tờ Lời Sống từ Cha Nguyễn Trung Điểm để phân phát cho các gia đình. Ông Lê Công Răng đã đại diện nhóm làm công việc này từ năm 1982 đến 1989. Trong những tháng ngày cuối của năm 1983 Cha Giuse không còn về dâng thánh lễ thường xuyên nữa, nhưng những gia đình Công Giáo Việt Nam ở tỉnh Minden vẫn nhận đều đặn tờ lời Hằng sống của Ngài. Vì chúng tôi đã có duyên nợ với Thiên Chúa, giữa các thành phần dân Chúa, nên từ năm 1983, Cha Phêrô Nguyễn Trọng Quý được bổ nhiệm làm Cha Linh hướng của hai giáo phận Paderborn và Essen.

Từ (đến) 1984, hai Cha thay nhau về dâng Thánh lễ cho các gia đình Công Giáo Việt Nam ở tỉnh Minden. Thời gian này kéo dài cho đến ngày cha Paul Nguyễn Văn Tuấn lãnh chức vụ Tuyên úy vùng bắc Đức, cha Paul Tuấn lại tiếp tục đến Minden.

II. CHÚA BAN

Cha Linh hướng Phêrô Nguyễn Trọng Quý thăm người Việt Nam Công Giáo của hai tỉnh Bad Oeynhausen và Minden.
Năm 1982 Cha Phêrô Nguyễn Trọng Quý và Cha Thành đến trại tạm cư của tỉnh Bad Oeynhausen để thăm người cháu gái của Cha Thành, trong dịp này, Cha Phêrô Quý có quen gia đình ông bà Trần Văn Châu.
Năm 1983 cha Quý lại đến tỉnh Bad Oeynhausen thăm gia đình ông bà Châu, Ngài cho ông bà Châu biết là Ngài đã được tòa Giám Mục bổ nhiệm làm Tuyên úy cho người Việt Nam Công Giáo của hai giáo phận Paderborn và Essen. Và ngỏ ý muốn đi thăm người Việt Nam Công Giáo đang sống quanh vùng Bad Oeynhausen. Ông bà Châu liền đưa cha đến nhà ông bà Nguyễn Ngọc Hùng ở Minden. Thế là ông bà Hùng đã thay ông Châu đưa cha đến thăm từng gia đình Công Giáo Việt Nam đang sống tại tỉnh Minden. Sau khi được trò chuyện với Cha Linh hướng, người Công Giáo Việt Nam của hai tỉnh Bad Oeynhausen và Minden rất vui mừng vì biết rằng từ nay mình đã có hai Cha ở bên cạnh, sẽ không còn gặp khó khăn về đời sống đạo giáo nữa.
Sau một thời gian dài sống trên xứ lạ quê người. Cuộc sống của mọi người từng bước đi vào ổn định. Ông Vũ Viết Thắng đã nghĩ ngay đến việc phải tôn vương Đức Mẹ, vì nếu không có sự chở che của Mẹ, chắc chắn mọi người đã không có ngày hôm nay. Sau khi tham khảo ý kiến mọi người, tất cả đều đồng ý theo lời mời gọi của ông Vũ Viết Thắng. Đang trong tình trạng thất nghiệp, „nhờ ơn“ Mẹ giúp, ông Thắng đã có việc làm: một mặt chạy lo kinh sách, mặt khác thì lo tìm người mua tượng. Vào ngày 24.11.1987 thì tượng Đức Mẹ được một Cha người Bồ Đào Nha mua dùm và mang về cho chúng tôi. Số tiền mua tượng đã được 10 gia đình Công Giáo Việt Nam cùng nhau hoàn lại cho Cha. Đây là Danh Sách các gia đình đóng góp vào việc mua tuợng Đức Mẹ:

1. Phạm Thị Ngọc Mai
2. Đặng Văn Thơ & Thiện Khánh ( góp nửa)
3. Lại Phúc Thái
4. Vũ Văn Bắc
5. Lê Văn Tuấn
6. Vũ Viết Thắng
7. Lê Công Răng
8. Nguyễn Văn Lượng
9. Nguyễn Ngọc Hùng
10. Lê Thái By

Ngày 13.12.1987 ông Thắng mời Cha Phêrô Nguyễn Trọng Quý về làm phép tượng. Sau đó luân phiên mỗi gia đình một tuần được rước tượng Đức Mẹ về nhà mình. Và mỗi chiều Chúa Nhật mọi người họp lại để làm giờ đền tạ Đức Mẹ. Số người Việt Nam Công Giáo định cư ở Minden và Bad Oeynhausen theo thời gian tăng lên rất nhanh. Đến năm 1989 số gia đình của hai tỉnh tham gia vào việc đền tạ rất đông, nên mọi người quyết định thành lập một Cộng Đoàn Công Giáo, để mọi sinh hoạt Đạo cũng như đời được tổ chức quy củ và nề nếp hơn theo quyết định chung vào ngày 10.09.1989: sau giờ đền tạ Đức Mẹ ở tư gia ông bà Lê Công Răng, sẽ bầu một Ban Chấp Hành Cộng Đoàn cho hai tỉnh Bad Oeynhausen và Minden. Thời gian từ 1989 đến 1990 có khoảng 04 gia đình mới từ Việt Nam sang định cư, cũng là lý do dân số trong Cộng Đoàn tăng nhanh.

Thế là Cộng Đoàn Công Giáo Người Việt Nam của hai tỉnh được ra đời từ đó, với danh xưng Cộng Đoàn Nữ Vương Minden và vùng phụ cận. Tất cả chúng tôi muốn nhận Đức Mẹ làm Đấng Bổn Mạng Cộng Đoàn. Thành Phần Ban Chấp Hành tiên khởi của Cộng Đoàn với nhiệm kỳ ba (03) năm (tháng 10/1989 - 10/1992):

1. Ông Vũ Văn Bắc Trưởng Ban Chấp Hành
2. Ông Vũ Viết Thắng Phó Ban Chấp Hành
3. Anh Lê Thái By Thư Ký Kiêm Thủ Quỹ

Sau khi BCH tiên khởi được thành lập được gần hơn một năm thì Ca Đoàn Savio ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu phục vụ Cộng Đoàn trong việc Phục Vụ và các hoạt động khác khi Cộng Đoàn yêu cầu. Đời sống Đức tin và sinh hoạt cộng đồng ngày một phong phú và sinh động hơn. Mọi người trong Cộng Đoàn gắn bó với nhau hơn. Con cháu của các gia đình ngày một lớn khôn lên. Các bạn trẻ hiểu và biết thêm Văn hóa và ngôn ngữ của Ông Bà Cha Mẹ hơn, thích tiếp xúc và tỏ ra qúy mến người Việt Nam hơn trước, vì tấm lòng và cách cư xử có tình, có nghĩa như là bản chất của người Việt Nam.

Cộng Đoàn Minden ngày một thêm phát triển về nhân số. Từ năm 1991 đến 1993 Cộng Đoàn tiếp nhận thêm 05 gia đình mới. Và rồi, chẳng hiểu vì sao, bình quân mỗi năm tăng thêm một gia đình mới từ nơi khác đến. Từ con số mấy gia đình trước đây, Cộng Đoàn Nữ Vương Minden đã tăng lên 36 gia đình, và hiện nay xếp thứ hai trong Cộng Đồng P.E được tổ chức khá vững mạnh.

BCH nhiệm kỳ II, ba năm (10/1992 - 10/1995):

1. Ông Vũ Văn Bắc Trưởng Ban Chấp Hành
2. Ông Vũ Viết Thắng Phó Ban Chấp Hành
3. Anh Đặng Văn Thơ Thư Ký Kiêm Thủ Quỹ

BCH nhiệm kỳ III, ba năm (10/1995 - 10/1998):

1. Anh Đặng Văn Thơ Trưởng Ban Chấp Hành
2. Anh Lê Thái By Phó Ban Chấp Hành
3. Anh Trần Phước Đại Thư Ký Kiêm Thủ Quỹ

Khởi đi từ năm 1996, khi đất trời của quê hương thứ hai tuyết vẫn đang rơi, khí lạnh như bao trùm cảnh vật, thì người Việt Nam trong Cộng Đoàn lại nô nức tổ chức Mừng Xuân Việt Nam cách tưng bừng để nhớ về quê hương và nguồn cội. Mọi người trong Cộng Đoàn tham dự thật đông và vui chi lạ, bởi hương Xuân như làm rạng nụ cười, bởi mùi vị của các món ăn cổ truyền như các loại bánh mứt và cả hạt dưa đỏ như sợi dây vô hình nối kết mọi người xa quê hương xích lại gần nhau hơn cho thêm nồng, thêm ấm và thêm sự gắn bó để cùng nhau xây dựng cuộc sống Cộng Đoàn luôn được tốt đạo, đẹp đời trong hiện tại và tương lai.
Nói đến những thành tựu trong Cộng Đoàn, chúng tôi không thể không nói đến sự hi sinh đóng góp của từng thành viên, của các gia đình trong CĐ, và nhất là sự hy sinh phục vụ của các thành viên BCH trong các nhiệm kỳ vừa qua. Họ đã đóng góp rất nhiếu công sức, và trải qua những thử thách trong khi chu toàn bổn phận cách âm thầm, đôi lúc còn bị hiểu lầm vì Danh Chúa Kitô mà phục vụ Cộng Đoàn cách nhưng không, dù chẳng được lãnh nhận ân huệ cách nhưng không. Chúng tôi tin rằng, họ đã được Thiên Chúa ghi công, và đã có một phần thưởng xứng đáng trong ngày sau hết như là „duyên nợ“, là phần thưởng Chúa ban vậy.

Để diễn tả lòng sùng kính Đức Mẹ Fatima, dưới sự đìều động của ông Vũ Viết Thắng, trong CĐ Minden đã chính thức lập Hội Tông Đồ Fatima.

Từ ngày thành lập Cộng Đoàn đến nay, như là sự đáp trả lời mời gọi của Thầy Giêsu Chí Thánh: „Con hãy về bán hết mọi của cải con có, rồi đến theo Ta“ (Mt 19, 21), CĐ Nữ Vương Minden đã có 03 người con dâng mình cho Chúa trong đời sống Tu Dòng tại Đức Quốc: Sr. Điệp Dòng Đaminh (Khấn trọn đời ngày 02.08.1997); Sr. Ánh Dòng Kín Thánh Têrêsa de Avila (Tuyên khấn Lần đầu ngày 09.11.2002), Thầy Hưởng Dòng Kín Anh Em Betania (Vào dòng ngày 15.08.2002).

BCH nhiệm kỳ IV, ba năm (10/1998 - 10/2001):

1. Ông Vũ Văn Bắc Trưởng Ban Chấp Hành
2. Anh Trần Phước Đại Phó Ban Chấp Hành
3. Chị Ngô Thị Thúy Hằng Thư Ký Kiêm Thủ Quỹ

Bước vào Năm Thánh 2000, như được thôi thúc bởi lời mời gọi canh tân đời sống phục vụ trong Năm Toàn Xá của Giáo Hội Hoàn Vũ, cũng như đã được thai nghén từ lâu, Hội Cộng Tác Viên SDB chính thức ra đời, với sự đồng ý của Cha Giám Tỉnh Dòng SDB VN. Mục đích của Hội nhằm tham gia công cuộc giáo dục Thanh Thiếu Niên trong CĐ, đặc biệt các thanh thiếu niên nghèo tại VN.

BCH nhiệm kỳ V, ba năm (10/2001 - 10/2004):

1. Anh Lê Thái By Trưởng Ban Chấp Hành
2. Ông Lê Công Răng Phó Ban Chấp Hành
3. Anh Trần Viết Kỷ Thư Ký Kiêm Thủ Quỹ

Trong thời gian bầu lại BCH mới của nhiệm kỳ V, cộng đoàn đã có Cha Tuyên Uý mới: Linh mục P. Franz Nguyễn Ngọc Thủy SAC chính thức nhận Tuyên úy Cộng Đồng vào ngày 16.09.01 và về với Cộng Đoàn lần đầu tiên vào ngày 13.10.01 nhằm ngày lễ Bổn Mạng Cộng Đoàn.